مشخصات فنی و اجزای اصلی گریدر
گریدرها در ابعاد، قدرت موتور، و ظرفیت‌های مختلف تولید می‌شوند که بسته به نوع کاربرد می‌توانند متفاوت باشند
گریدرها در ابعاد، قدرت موتور، و ظرفیت‌های مختلف تولید می‌شوند که بسته به نوع کاربرد می‌توانند متفاوت باشند
مشخصات فنی و اجزای اصلی گریدر
گریدر از پرکاربردترین ماشین‌آلات معدنی و عمرانی است که برای تسطیح و تنظیم سطوح، برش و جابجایی مواد معدنی، و همچنین در پروژه‌های راهسازی و معادن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماشین دارای تیغه‌ای بزرگ و قابل تنظیم است که با آن می‌تواند زمین را صاف کند، مواد را جابجا کند، و حتی خندق‌ها و کانال‌ها را حفاری کند. در ادامه به بررسی مشخصات فنی و اجزای اصلی گریدر می‌پردازیم.
۱. مشخصات فنی گریدر
گریدرها در ابعاد، قدرت موتور، و ظرفیت‌های مختلف تولید می‌شوند که بسته به نوع کاربرد می‌توانند متفاوت باشند. برخی از مشخصات فنی اصلی گریدر شامل موارد زیر است:
الف) قدرت موتور
موتور گریدر یکی از اجزای اساسی آن است که تأثیر زیادی بر کارایی و قدرت ماشین دارد. قدرت موتور گریدر معمولاً با واحد اسب‌بخار (HP) یا کیلووات (kW) اندازه‌گیری می‌شود. بسته به نوع و اندازه گریدر، قدرت موتور آن می‌تواند بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ اسب بخار یا حتی بیشتر باشد.
موتورهای گریدرها معمولاً دیزلی هستند و از نوع موتورهای چهارزمانه با توربوشارژر می‌باشند که باعث افزایش کارایی و قدرت آنها می‌شود.
ب) ابعاد و وزن
ابعاد و وزن گریدر به نوع و مدل آن بستگی دارد. گریدرهای کوچک برای کارهای سبک‌تر و محیط‌های محدود استفاده می‌شوند، در حالی که گریدرهای بزرگ برای پروژه‌های معدنی و راهسازی‌های سنگین کاربرد دارند. معمولاً طول گریدرها بین ۷ تا ۱۲ متر است و وزن آنها می‌تواند از ۱۰ تا ۲۰ تن یا بیشتر باشد.
ج) سیستم هیدرولیک
سیستم هیدرولیک در گریدر مسئول کنترل و حرکت تیغه و سایر اجزای متحرک است. این سیستم امکان تنظیم دقیق ارتفاع و زاویه تیغه را فراهم می‌کند و به اپراتور اجازه می‌دهد تا کارهای تسطیح و جابجایی مواد را با دقت و کارایی بالا انجام دهد.
د) سیستم فرمان و کنترل
گریدرها دارای دو نوع سیستم فرمان هستند: فرمان هیدرولیکی و فرمان مکانیکی. فرمان هیدرولیکی به دلیل نرمی و دقت بیشتر در مانور دادن ماشین، معمولاً در گریدرهای مدرن استفاده می‌شود. سیستم کنترل گریدر نیز معمولاً شامل یک پنل کنترل با دکمه‌ها و اهرم‌هایی است که اپراتور از طریق آنها می‌تواند تمام اجزای ماشین را کنترل کند.
ه) سرعت حرکت
سرعت حرکت گریدر یکی دیگر از ویژگی‌های فنی مهم آن است. گریدرها توانایی حرکت با سرعت‌های مختلف را دارند و بسته به نوع کار، سرعت آنها قابل تنظیم است. سرعت حرکت گریدر معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر در ساعت است، اما در حین کار عملیاتی مانند تسطیح و حفاری، سرعت آن بسیار کاهش می‌یابد (معمولاً بین ۵ تا ۱۵ کیلومتر در ساعت).
بررسی مشخصات فنی ماشین آلات سنگین
۲. اجزای اصلی گریدر
گریدر از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هرکدام وظایف خاصی را بر عهده دارند. در زیر به بررسی اجزای اصلی گریدر و نقش آنها در عملکرد این ماشین می‌پردازیم:
الف) موتور
همان‌طور که اشاره شد، موتور گریدر یکی از مهم‌ترین اجزای آن است که انرژی لازم برای حرکت ماشین و انجام عملیات مختلف را تأمین می‌کند. موتورهای دیزلی در گریدرها به دلیل دوام و قدرت بالا بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. موتورهای گریدرها معمولاً مجهز به توربوشارژر هستند که این امکان را فراهم می‌کند تا توان خروجی موتور افزایش یابد و بهره‌وری ماشین بیشتر شود.
ب) تیغه (Blade)
تیغه یا بلید مهم‌ترین جزء کاری گریدر است که برای تسطیح، جابجایی خاک، و برش مواد معدنی استفاده می‌شود. تیغه گریدر به صورت افقی نصب شده و می‌تواند به‌صورت هیدرولیکی بالا و پایین یا به اطراف حرکت کند تا عملیات با دقت بالا انجام شود. ویژگی‌های تیغه عبارتند از:
1. طول تیغه: طول تیغه‌های گریدر معمولاً بین ۳ تا ۵ متر است.
2. زاویه تیغه: تیغه قابل تنظیم است و می‌تواند در زوایای مختلف (بین ۰ تا ۹۰ درجه) نسبت به زمین قرار گیرد.
3. ارتفاع تیغه: ارتفاع تیغه نیز می‌تواند با استفاده از سیستم هیدرولیک تغییر کند و بسته به نیاز، تنظیم شود.
ج) کابین اپراتور
کابین اپراتور در گریدر جایی است که راننده ماشین از آنجا کنترل و هدایت ماشین را انجام می‌دهد. کابین‌های مدرن گریدرها معمولاً دارای ویژگی‌هایی مانند سیستم تهویه مطبوع، عایق صدا و لرزش، و صندلی‌های ارگونومیک هستند تا راحتی اپراتور را در طول کار فراهم کنند.
1. پنل کنترل: در داخل کابین، پنل کنترل قرار دارد که شامل ابزارها و دکمه‌های مختلف برای کنترل حرکت ماشین، تنظیم تیغه، و کنترل سیستم هیدرولیک است.
2. دید وسیع: کابین گریدر معمولاً دارای شیشه‌های بزرگ و طراحی شده به‌گونه‌ای است که اپراتور دید کاملی به اطراف و به‌خصوص به تیغه داشته باشد.
د) چرخ‌ها و سیستم حرکت
گریدرها معمولاً دارای ۶ چرخ هستند که دو چرخ جلو و چهار چرخ عقب دارند. چرخ‌های جلو نقش اصلی در هدایت ماشین را دارند، در حالی که چرخ‌های عقب برای تأمین قدرت کشش و تعادل ماشین عمل می‌کنند.
1. چرخ‌های جلو: چرخ‌های جلو معمولاً کوچکتر از چرخ‌های عقب هستند و به اپراتور امکان مانور دادن و تغییر جهت گریدر را می‌دهند.
2. چرخ‌های عقب: چرخ‌های عقب بزرگ‌تر هستند و نیروی محرکه اصلی از موتور به آنها منتقل می‌شود.
3. محور محرک: گریدرهای مدرن معمولاً دارای سیستم چهارچرخ متحرک هستند که این ویژگی به ماشین اجازه می‌دهد در شرایط سخت مانند سطوح ناهموار و شیب‌دار به‌راحتی حرکت کند.
ه) سیستم هیدرولیک
سیستم هیدرولیک در گریدر برای کنترل حرکات تیغه، چرخ‌ها، و سایر اجزای متحرک استفاده می‌شود. این سیستم از یک پمپ هیدرولیک، سیلندرها، و لوله‌های انتقال فشار تشکیل شده است. با استفاده از سیستم هیدرولیک، اپراتور می‌تواند تیغه را با دقت بالا در زوایا و ارتفاعات مختلف تنظیم کند.
و) محور مرکزی (Circle)
محور مرکزی گریدر که تیغه به آن متصل است، یکی از اجزای مهم در تنظیم موقعیت تیغه می‌باشد. این محور به صورت دایره‌ای شکل است و تیغه روی آن می‌چرخد. محور مرکزی به اپراتور اجازه می‌دهد تا تیغه را به‌صورت جانبی حرکت دهد و در زوایای مختلف کار کند.
ز) رادیاتور و سیستم خنک‌کننده
از آنجایی که موتور گریدر هنگام کار به شدت گرم می‌شود، سیستم خنک‌کننده یکی از اجزای حیاتی آن است. رادیاتور و سیستم خنک‌کننده موتور را در دمای مناسب نگه می‌دارند تا از خرابی‌های ناشی از گرمای بیش‌ازحد جلوگیری شود.
1. رادیاتور: وظیفه اصلی آن کاهش دمای آب یا مایعات خنک‌کننده‌ای است که از موتور عبور می‌کنند.
2. پمپ آب: پمپ آب مایع خنک‌کننده را از رادیاتور به موتور و بالعکس پمپاژ می‌کند.
ح) ترمزها
گریدرها به دلیل وزن زیاد و ابعاد بزرگ، به سیستم ترمز قوی نیاز دارند. سیستم ترمز گریدر معمولاً از نوع دیسکی یا درام است و به صورت هیدرولیکی عمل می‌کند. ترمزها در هر چهار چرخ عقب نصب شده‌اند و از سیستم ترمز ضدقفل (ABS) نیز استفاده می‌شود تا از لغزش ماشین در حین توقف جلوگیری کند.
ط) سیستم روشنایی و ایمنی
گریدرها به دلیل فعالیت در محیط‌های کاری مختلف و گاه کم‌نور، مجهز به سیستم‌های روشنایی قوی هستند. چراغ‌های جلو، عقب و جانبی به اپراتور کمک می‌کنند تا در شرایط نوری نامناسب نیز دید خوبی داشته باشد.
1. چراغ‌های کار: این چراغ‌ها در نقاط مختلف ماشین نصب می‌شوند تا محیط اطراف و منطقه کار را روشن کنند.
2. سیستم هشدار و ایمنی: شامل آلارم‌های صوتی، چراغ‌های هشدار و کمربندهای ایمنی است که برای افزایش ایمنی اپراتور و افراد حاضر در محل کار نصب شده‌اند.
کشاورزی ، گلخانه ، دامداری و شیلات
