طرح توجیهی تولید گیاهان دارویی در حال انقراض به روش کشت بافت

1001058 - طرح توجیهی تولید گیاهان دارویی در حال انقراض به روش کشت بافت - سال 1402

طرح توجیهی

150,000 تومانء پشتیبانی: 09103071134

توضیحات بیشتر

به نام خداوند بخشنده مهربان

خداوند برای همه مخلوقات روزی حلال مقدر کرده است. اگر انسان عجله نکند و قناعت و صبر پیشه سازد، تمام رزق مقدرش به او خواهد رسید.

ـــــــــــ

طرح کسب و کار (بیزینس پلن) با توجیه فنی و مالی و اقتصادی

تولید گیاهان دارویی در حال انقراض به روش کشت بافت

مجری طرح : آقای شهریار دانشور

ـــــــــــ

شناسنامه مالی طرح :

مجری طرح	آقای	شهریار دانشور
آدرس محل اجرای طرح	استان شهرستان
محصولات تولیدی	ظرفیت تولید
گیاهان دارویی درحال انقراض	1,000,000
مساحت زمین مورد نیاز	1,000	متر مربع
مساحت زیر بنا	590	متر مربع
هزینه ثابت مورد نیاز برای راه اندازی طرح (قیمت زمین لحاظ نشده)	41,634	میلیون ریال
مبلغ سرمایه گذاری از طرف مجری (قیمت زمین لحاظ نشده)	6,634	میلیون ریال
وام و تسهیلات بانکی سرمایه گذاری ثابت	35,000	میلیون ریال
شاغلین طرح	8	نفر
تولید در نقطه سر به سر	50.88	درصد
نرخ بازده طرح	31.29	درصد
بازگشت سرمایه به سال	4.35	سال
میزان آب مصرفی در سال	732	متر مکعب
برق مصرفی در سال	72,000	کیلووات ساعت
گاز مصرفی در سال	56,640	متر مکعب

فهرست مطالب

فهرست مطالب	صفحه
مقدمه: شرح محصول و خدمات	5
1 - مطالعات و تحقیقات بازار	6
1-1 مزایا	7
1-2 اهداف و موقعیت کسب و کار در زنجیره SCM:	8
1-3 امکانات و تجهیزات مورد نیاز	9
1-4 بازار گیاهان دارویی	10
1-5 کانال های فروش	12
2 - مطالعات فنی و تکنولوژی تولید	13
2-1 برنامه های مارکتینگ	13
2-2 مکان یابی و آدرس محل اجرای طرح	13
3– مطالعات مالی و اقتصادی	14
3– 1) میزان سرمایه‌گذاری (ثابت و در گردش)	14
3– 2) هزینه‌های جاری	28
3 - 3) تولیدات و ارزش تولیدات	35
3 – 4) جدول تحلیل مالی	36
تحلیل و درصد فروش در نقطه سربه‌سر	41
دوره بازگشت سرمایه	42
3 – 4 – 4) جدول پیش‌بینی ترازنامه	44
3 – 4 - 5) ارائه شاخص‌های مالی	45
3 – 4 - 6) جدول محاسبات تحليل هزينه فايده واحد	46
4 – 1) برنامۀ زمان‌بندی اجرا	47
4 – 2) زمانبندی اجرا	48
4 - 3) مدت زمان بهره‌برداری	49

1 - مطالعات و تحقیقات بازار

تکنیک کشت بافت طی چند دهه گذشته به عنوان ابزاری کارامد در ریزازدیادی، تکثیر، اصلاح و تولید گیاهان در شرایط کنترل شده درون شیشه ای در مراکز تحقیقاتی سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع کشت بافت گیاهی را نمی توان شاخه ای مجزا از علومی نظیر ژنتیک، فیزیولوژی، باغبانی و غیره به شمار آورد بلکه کشت بافت ابزار مناسبی در خدمت سایر علوم بوده و به آنها در دستیابی به اهداف مورد نظر کمک می کند. در زمینه گیاهان دارویی نیز علاوه بر کاربرد آن در ریزادیادی، تکثیر، تولید و حفاظت از گیاهان دارویی باارزش و در خطر انقراض، طی دو دهه اخیر به عنوان ابزاری موثر برای تولید متابولیت های ثانویه* در شرایط کنترل شده نیز مطرح می باشد.

بسیاری از ما فکر می کنیم که همه گیاهان از بذر رشد می کنند. با این حال ، محققان اکنون چندین روش برای رشد دقیق نسخه های گیاهان بدون بذر ایجاد کرده اند. دانشمندان اکنون تکثیر گیاهان را با روشی به نام “کشت بافت گیاهی” انجام می دهند..

کشت بافت یکی از روش های مهندسی ژنتیک است که از راه آن یک سلول یا بافت از یکی از اندام های گیاهی را درون بستر مناسب و محیط کشت قرار می دهند تا در اثر تغذیه و رشد آن یک گیاه کامل حاصل آید. بافت در واقع مجموعه‌ ای از سلول‌ های اندام‌ های گیاهی را تشکیل می‌ دهد و البته به‌ طور کلی این کلمه برای همه موجودات زنده مورد استفاده قرار می‌ گیرد . بافتی که برای کشت انتخاب می‌ شود باید از هر گونه بیماری سالم باشد و در واقع بخشی باشد که لیاقت کامل شدن و تبدیل شدن به گیاه کامل را داشته باشد.

1-1 مزایا

یکی از کاربردهای مهمی که باعث می‌ شود تکنیک کشت بافت مورد استفاده قرار گیرد ، تکثیر و ازدیاد گونه‌ های در حال انقراض مقاوم و مفید هستند.(روند انتقراض گونه های گیاهی بیش از گونه های جانوری است). در گیاهان بذرهای تولید شده کاملا همانند گیاه مادر خود نیستند . همچنین این بذور با یکدیگر نیز تفاوت دارند . پس چنانچه یک گیاه مطلوب در منطقه ای توسط کشاورزان برگزیده شود و از آن بذر تهیه نمایند ، تضمینی وجود ندارد که بذور سبز شده ویژگی های مورد نظر را داشته باشند . همچنین از راه های معمول مانند قلمه زدن نیز نمی توان بسیاری از گیاهان را تکثیر کرد . اما با استفاده از روش های کشت بافت می توان در زمان کوتاه تعداد زیادی از یک گیاه مطلوب را تهیه نمود:

• تهیه گیاهان بدون ویروس (از جمله ریسک های همواره مد نظر در تولید گیاهان دارویی)

• تولید تیراژ زیاد از تعداد کمی گیاه در مدت‌زمان کوتاه

• تکثیر اندامهای گیاهی

• کشت کردن دانه گرده

• تولید گیاهان یکدست و یکنواخت

• تولید گیاه دارای اصالت نژادی و سلامتی

• تولید دائمی گیاهان در تمام فصول سال (منظر اقتصادی)

• تکثیر رویشی گیاهان سرسخت

1-2 اهداف و موقعیت کسب و کار در زنجیره SCM:

فاز اول: راه اندازی کسب و کار با هدف ایجاد یک شرکت دانش بنیان Small Business در زمینه تولید گیاهان دارویی- در حال انقراض از طریق کشت بافت. در این مرحله (فاز Introduction کسب و کار، هدف صرفا بازار داخل و فروش محصولات آزمایشگاهی تولیدی به کارخانجات داروسازی، عصاره گیری، بازار سنتی-عطاری، است).

جایگاه کسب و کار: تولید و فروش به کارخانجات داروسازی، عصاره گیری، عطرسازی، آرایشی بهداشتی، بازار سنتی (عطاری)

فاز دوم: سود آوری بیشتر در تولید گیاهان دارویی در تولید فراورده های حاصل از آن می باشد. در مرحله Maturity شرکت، هدف، گسترش کسب و کار ایجاد و راه اندازی یک کشت و صنعت Medium Business می باشد به طوریکه ضمن تولید گیاهان دارویی، با تولید دارو های گیاهی، عصاره های گیاهی، روغن های گیاهی، اسانس، بخش بزرگی از بازار هدف تحت پوشش مستقیم قرار گرفته و همچنین صادرات نیز صورت پذیرد. (مانند شرکت باریج اسانس)

1-3 امکانات و تجهیزات مورد نیاز

سرمایه لازم برای راه اندازی تولید گیاهان دارویی از طریق کشت بافت به نسبت کشت سنتی و یا در گلخانه هزینه بر است .بیش تر این هزینه برای تهیه و تجهیز تجهیزات آزمایشگاهی می باشد .تجهیزات آزمایشگاهی باید از حداکثر کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار باشند تا شرکت های دارویی تمایل به خرید محصولات آن داشته باشند. همچنین خط تولید باید برای نه یک محصول بلکه تنوعی از محصولات در نظر گرفت تا ریسک به حداقل برسد). برخی از عمده ترین امکانات و تجهیزات مورد نیاز:

• حداقل مساحت زیر بنا 700 متر

• تجهیزات آزمایشگاهی عمده و هزینه بر مانند(انکوباتور، ژرمیناتور، لامینیتورفلو، شیکر ( تکان دهنده مکانیکی)، گرم کن با هم زن مغناطیسی، دیگ بخار، استریو میکروسکوپ

• فضای آزمایشگاه: اتاق کشت، اتاق رشد، اتاق انتقال، گلخانه سازگاری مجهز به سیستم میست و فن پد

• اشتغال: 15 نفر (فاز اول)

• وانت

امکانات و تجهیزات قیمت - ریال

زمین 700 متر و احداث ساختمان و گلخانه 30,000,000,000

تجهیزات آزمایشگاهی 7,500,000,000

خودرو- وانت 4,200,000,000

جمع کل-ریال 417,000,000,000

-ظرفیت تولید: 500,000 گیاه

- آغاز بازگشت سرمایه 1,5 سال بعد از کاشت

- رسیدن به نقطه سر به سر 3.5 سال بعد از آغاز بهره برداری

1-4 بازار گیاهان دارویی

خریداران اصلی گیاهان دارویی در داخل کشور، کارخانه‌های عصاره‌گیری، کارگاه‌های داروسازی، عطاری‌ها و داروخانه‌ها هستند.

هر سال فصل بهار بازار برداشت، خرید و فروش گیاهان دارویی خودرو در کشور داغ می‌شود. در گوشه و کنار بازارهای محلی می‌توان افرادی را دید که گیاهان دارویی می‎فروشند. با این حال برداشت بی‎رویه و خشکسالی در سال‌های گذشته موجب شده است عرصه‌های طبیعی دارای گیاهان دارویی با خطر انقراض مواجه شوند.بازار گیاهان دارویی صرفا مختص بازارهای داخلی نبوده و در کل جهان برای گیاهان دارویی ایران متقاضی وجود دارد، و این تقاضا رو به افزایش است. گیاهان دارویی گونه‌ها و مصارف مختلفی دارند، از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطر سازی و غذایی نیز استفاده می‌شود.

هم اکنون به علت برداشت بی رویه، خشکسالی، وضعیت نامناسب اقتصادی روستایی، نبود/ کمبود کارخانه های فراوری گیاهان دارویی، خطر انقراض گیاهان دارویی در بسیاری از استان های کشور از جمله خراسان شمالی، گیلان، آذربایجان موجب شد تا در ۱۰ سال اخیر صدمات جبران ناپذیری به رویشگاه ها وارد شود.

بازار داخل: خریداران اصلی گیاهان دارویی در داخل کشور، کارخانه‌های عصاره‌گیری، کارخانجات داروسازی (تبدیل گیاهان دارویی به داروهای گیاهی)، عطاری‌ها و داروخانه‌ها هستند. با توجه به روش کاشت سنتی و غیرمکانیزه، تولید گیاهان دارویی در ایران محدود است و با افزایش کارخانه‌های داروسازی و صنایع آرایشی و بهداشتی، میزان تقاضای این محصولات بالا می‌رود. عدم اطمینان کارخانجات تولیدی به گیاهان تولید داخل کشور به دلیل آلودگی های میکروبی ناشی از کیفیت پایین فرآیندهای پس از برداشت همچون خشک کردن، درجه بندی، بسته بندی یکی از مهمترین موانع موجود بر سر راه تولید اقتصادی گیاهان دارویی و از طرفی فرصتی برای کشت به روش بافت و سلول می باشد.

Market Size دارو گیاهی (به عنوان بخشی از فراورده های گیاهان دارویی) در ایران به ریال:

سال 1400 1401 1402

اندازه بازار دارو گیاهی 30,034,161,781,734 38,466,830,281,990 48,391,272,494,742

نسبت هزینه-فایده در مورد همه گیاهان دارویی بالاتر از یک بوده و گویای آن است که کشت انواع گیاهان دارویی دارای توجیه اقتصادی می باشد.

بازار خارج: گل و گیاهان دارویی، خوراکی، زینتی و صنعتی ارزآوری ۲۱۸‌میلیون دلاری داشته است.

از بین کشورهای صادر کننده گیاهان دارویی کشورهای سوریه، افغانستان، ایران، هند، مصر، بلغارستان، مراکش، مقدونیه و ترکیه مزیت نسبی در صادرات گیاهان دارویی دارند. همچنین ایران در مزیت نسبی، بسیار نوسانی است ولی قیمت صادراتی پایینتری نسبت به سایر کشورها دارد، لذا با ارتباط با بازارهای نو و تنوع در بازارهای هدف صادراتی میتوان صادرات گیاهان دارویی ایران را افزایش داد. عمده ترین خریداران این گیاهان کشورهای چین و ژاپن و عراق و آلمان و امارات و پاکستان می باشند. مهم ترین گمرک هایی که این صادرات را انجام می دهند گمرک های کرمان و اراک و ترانزیت تهران و میرجاوه می باشد. با توجه به شرایط جدید سیاسی پیش آمده در اطراف ایران، روسیه و بلاروس، از جمله بازارهای جدید گیاهان دارویی می توانند باشند.

1-5 کانال های فروش

• شبکه های مویرگی (داروخانه ها- عطاری ها)

• شبکه دیلری (بازار- فروشندگان عمده بازار عمده‌ فروشی عطاری تهران راسته پله نوروزخان بازار بزرگ )

• آنلاین (سایت ها و کانال های فروش- مصرف کننده نهایی)

1-6 رقبا

بیش از ۲۳۰ شرکت دانش بنیان و خلاق که تولیدکننده داروها و فرآورده های طب سنتی دارای مجوز هستند و در حال حاضر تعداد شرکت‌های خلاق حوزه گیاهان دارویی از ۴۴ شرکت فراتر رفته است. در حال حاضر غریب به 70 شرکت عضو اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان گیاهان دارویی، فراورده های غذایی و زعفران ایران می باشند که بیشتر آنها شرکت های صادراتی می باشند و نه تولید کننده. در حقیقت برخی از بازیگران در این صنعت خود در دسته خریدان و مشتریان تولید کنندگان قرار می گیرند.