به نام خداوند بخشنده مهربان
خداوند برای همه مخلوقات روزی حلال مقدر کرده است. اگر انسان عجله نکند و قناعت و صبر پیشه سازد، تمام رزق مقدرش به او خواهد رسید.
ـــــــــــ
1003132 طرح کسب و کار (بیزینس پلن) با توجیه فنی و مالی و اقتصادی احداث مزرعه اکالیپتوس بمساحت 10 هکتار
طرح توجیهی احداث مزرعه اکالیپتوس و هزینه ساخت مزرعه اکالیپتوس ، وام مزرعه اکالیپتوس و با درآمد و سود سال 1403
مجری طرح : شرکت پیمان فراز مارون
ـــــــــــ
مقدمه :
درخت اکالیپتوس، یکی از گونههای درختی مهم و با ارزش است که اصلیترین منبع چوب در برخی مناطق جهان، به ویژه در استرالیا، است. تاریخچه این درخت با تأثیرگذاری بر فرآیندهای زیستشناسی، اقتصادی و فرهنگی، بسیار جالب است.
درخت اکالیپتوس اصالتاً اهل استرالیا است و از خانواده میوهداران مایرتاسیه است. نام علمی این درخت Eucalyptus است. این درخت ابتدا توسط ساکنان بومی استرالیا کشف شد و در زمانی که گوگرد سفید و بلوط برای ساخت اسطوخودوس به کار میرفت، کشف شد که چوب اکالیپتوس نیز از طریق این روشها به مقاصد صنعتی استفاده میشود. این درخت به سرعت تبدیل به یکی از مهمترین منابع چوب جهان شد و به خصوص در استرالیا، که منابع طبیعی غنی دارد، به صورت وسیع کاشته شد.
امروزه، اکالیپتوس به عنوان یکی از مهمترین درختان جهان شناخته میشود که در بسیاری از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکند. استرالیا، برزیل، کشورهای آفریقایی، و کشورهای آسیایی از جمله مناطقی هستند که کشت و بهرهبرداری از اکالیپتوس را در سطح گستردهای انجام میدهند. از چوب اکالیپتوس برای مصارف مختلفی مانند ساخت مبلمان، کاغذ، کارتن، پالت، و حتی ساخت وسایل موسیقی استفاده میشود. به علاوه، از خواص دارویی و ضدعفونی کنندهای نیز برخوردار است که از آن در صنایع داروسازی و عطرسازی نیز استفاده میشود.
کاشت اکالیپتوس کامالدولنسیس، یکی از اصلیترین گونههای اکالیپتوس است که به دلیل ویژگیهای خاص خود، نیاز به شرایط آب و هوایی مناسبی دارد. این درخت به عنوان یک گونه گرمسیری به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز دارد تا به بهترین شکل رشد و توسعه یابد. از جمله شرایط آب و هوایی ایدهآل برای کاشت اکالیپتوس کامالدولنسیس میتوان به دمای مناسب، رطوبت مناسب و نور کافی اشاره کرد.
اکالیپتوس کامالدولنسیس به دمای مناسب برای رشد و توسعه نیاز دارد. دماهای گرم و معتدل تا حدود 25-30 درجه سانتیگراد برای این گونه ایدهآل هستند. در نتیجه، مناطق با اقلیم گرمسیری و نیمه گرمسیری، مانند مناطق جنوبی ایران، شرایط مطلوبی برای کاشت اکالیپتوس کامالدولنسیس فراهم میکنند.
همچنین، رطوبت هوای مناسب نیز برای رشد اکالیپتوس کامالدولنسیس حیاتی است. این درخت به رطوبت هوای مناسب برای رشد و توسعه خود نیاز دارد. مناطق با رطوبت هوایی متوسط تا بالا، مانند مناطق جنوب شرقی آسیا و استرالیا، شرایط مناسبی برای کاشت این گونه اکالیپتوس فراهم میکنند.
1 - مطالعات و تحقیقات بازار
1-1اهداف راه اندازی
اکالیپتوس یکی از درختان بسیار مهم و با ارزش است که به دلیل ویژگیهای منحصربهفردش و کاربردهای متعدد در صنایع مختلف، جایگاه ویژهای در جهان دارد. این درخت از خانواده میوهداران مایرتاسیه بوده و اصالتاً اهل استرالیا است. گونههای مختلف اکالیپتوس در نواحی گرمسیری و نیمهگرمسیری جهان یافت میشوند. این درخت برخی ویژگیهای زیستی منحصربهفردی دارد که آن را برای کشت و بهرهبرداری اقتصادی مناسب میسازد.
اکالیپتوس به دلیل سریع رشد بودن، مقاومت در برابر بیماریها و آفات، و توانایی رشد در شرایط زمینهای مختلف، به عنوان یکی از منابع اصلی چوب جهان شناخته میشود. چوب اکالیپتوس به دلیل سختی، مقاومت و چگالی بالا، برای مصارف مختلفی از جمله ساخت مبلمان، کارتن، پالت، ساخت وسایل موسیقی و حتی ساخت مصنوعات در صنایع ساختمانی استفاده میشود. به علاوه، چوب اکالیپتوس برای تولید کاغذ و سلولز از آن نیز استفاده میشود که در صنعت چاپ و نشر و صنایع مرتبط با آن بسیار ارزشمند است.
همچنین، اکالیپتوس به دلیل خواص دارویی و ضدعفونیکنندهای که دارد، در صنایع داروسازی و عطرسازی نیز کاربرد دارد. علاوه بر این، این درخت به عنوان یکی از مهمترین درختان جهان شناخته میشود که در مقابل تغییرات آب و هوایی، زمینههای مختلف رشد، و برخورد با عوامل محیطی مختلف مقاومت نشان میدهد. به همین دلیل، کاشت اکالیپتوس به عنوان یکی از روشهای موثر برای حفظ و بهبود محیط زیست، مدیریت منابع طبیعی، و ایجاد اشتغال در بسیاری از مناطق جهان، بسیار اهمیت دارد.
کاشت درخت اکالیپتوس از لحاظ محیطی، اقتصادی و اجتماعی فواید بسیاری دارد که برای جوامع و مناطق مختلف جهان اهمیت دارد. یکی از مهمترین فواید کاشت اکالیپتوس، مربوط به محیط زیست است. این درخت به دلیل توانایی جذب دیاکسیدکربن از هوا و انباشت آن در چوب و ریشههای خود، نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و محافظت از محیط زیست دارد. همچنین، اکالیپتوس با توانایی تثبیت خاک و پیشگیری از فرسایش خاک، به بهبود کیفیت خاک و حفظ تنوع زیستی کمک میکند.
فواید اقتصادی کاشت اکالیپتوس نیز بسیار مهم است. این درخت به دلیل رشد سریع و بازدهی بالا در تولید چوب، به عنوان یک منبع درآمدی پایدار برای کشاورزان و کشاورزان جایگزین در مناطقی با شرایط زمینهای مناسب، مطرح است. همچنین، صنایع مرتبط با فرآوری و استفاده از چوب اکالیپتوس، از جمله صنایع چوب، کاغذ، سلولز، و مبلمان، به اقتصاد مناطق تأثیر مثبتی میگذارد و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی را تحریک میکند.
علاوه بر این، کاشت اکالیپتوس میتواند فواید اجتماعی مهمی نیز داشته باشد. به دلیل نیاز کم آب و مقاومت در برابر خشکسالی، این درخت میتواند به بهبود شرایط آبی و تأمین آب زیرزمینی در مناطقی با مشکلات کم آبی کمک کند. همچنین، با فراهم کردن فرصتهای شغلی مستقل و ایجاد اشتغال در صنایع مرتبط، کاشت اکالیپتوس میتواند به توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق محروم کمک کند و به افزایش سطح معیشت جوامع کمتر توسعه یافته کمک کند.
هدفها و اهداف کاشت اکالیپتوس، به عنوان یکی از مهمترین درختان صنعتی جهان، در جهت تأمین نیازهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، و محیطزیستی قرار دارند. این هدفها و اهداف میتوانند به شکل زیر مورد بررسی قرار گیرند:
اولین هدف از کاشت اکالیپتوس، تأمین نیازهای چوبی و صنعتی است. اکالیپتوس به دلیل رشد سریع و کیفیت بالای چوب، به عنوان یکی از مهمترین منابع چوبی جهان شناخته شده است. این درختان قابلیت رشد در شرایط مختلف آب و هوایی را دارند و به سرعت به ارتفاع و ضخامت بالایی رشد میکنند، که این امر تأمین مواد اولیه برای صنایع چوبی و فرآوردههای چوبی مختلف را فراهم میکند.
دومین هدف از کاشت اکالیپتوس، مرتبط با محافظت از محیطزیست و حفظ منابع طبیعی است. این درختان، علاوه بر تأمین چوب، نقش مهمی در محیط زیست ایفا میکنند. با جذب دیاکسید کربن از هوا و تبدیل آن به چوب و بازیابی انرژی، اکالیپتوس به عنوان یکی از مهمترین درختان کربن زنده شناخته میشود و میتواند به کنترل آلودگی هوا و تأثیرات تغییرات اقلیمی کمک کند.
سومین هدف از کاشت اکالیپتوس، ایجاد فرصتهای اشتغال و توسعه اقتصادی در مناطق مختلف است. این طرحها، امکان ایجاد شغل و اشتغال برای افراد مناطق روستایی و عشایری را فراهم میکنند. همچنین، با فراهم کردن منابع مالی و درآمد برای کشاورزان و کارگران محلی، میتوانند به توسعه اقتصادی و اجتماعی این مناطق کمک کنند و به افزایش سطح زندگی و رفاه جامعه محلی کمک کنند. در کل، کاشت اکالیپتوس باعث تأمین نیازهای چوبی، حفظ محیط زیست، و توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق مختلف میشود.
1-2 میزان عرضه و تقاضا در طرح توجیهی احداث مزرعه اکالیپتوس
1-عرضه اکالیپتوس در ایران
شرایط آبوهوایی و کشت: اکالیپتوس گیاهی مقاوم به خشکی و شرایط آبوهوایی گرم است و به همین دلیل در مناطقی از ایران مانند استانهای جنوبی و مرکزی که آب و هوای گرم و خشک دارند، کشت میشود. استانهایی مانند هرمزگان، فارس، خوزستان و سیستان و بلوچستان از مناطق اصلی کشت اکالیپتوس هستند.
سطح زیر کشت: آمار دقیق از میزان زمینهای زیر کشت اکالیپتوس در ایران کم است، اما با توجه به نیاز روزافزون به کشت محصولات مقاوم به خشکی و کمآب، بهویژه در مناطق جنوبی کشور، سطح زیر کشت این گیاه رو به افزایش است. دولت و سازمان منابع طبیعی بهطور فعال به ترویج کاشت این گیاه در طرحهای جنگلکاری و بیابانزدایی پرداختهاند.
محصولات اکالیپتوس: اکالیپتوس بهطور عمده برای تولید چوب (در صنایع چوب و کاغذ)، روغن اسانسی و همچنین استفاده در طرحهای جنگلکاری به منظور مقابله با بیابانزایی کشت میشود. به دلیل رشد سریع اکالیپتوس، این گیاه به عنوان منبع مناسبی برای تأمین چوب و جلوگیری از تخریب منابع جنگلی طبیعی مورد توجه قرار گرفته است.
2-تقاضا برای محصولات اکالیپتوس
چوب و فرآوردههای آن: چوب اکالیپتوس به دلیل مقاومت، استحکام و رشد سریع در صنایع چوبسازی و کاغذسازی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، با توجه به کاهش منابع چوبی در جنگلهای طبیعی، تقاضا برای چوبهای سریعالرشد مانند اکالیپتوس در حال افزایش است.
روغن اسانسی: یکی از مهمترین محصولات جانبی اکالیپتوس، روغن اسانسی آن است که کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، بهداشتی و آرایشی دارد. این روغن به دلیل خواص ضدالتهابی، ضدعفونیکننده و آرامشبخش خود در بسیاری از محصولات دارویی و آرایشی استفاده میشود. با توجه به روند رو به رشد استفاده از محصولات طبیعی و گیاهی در صنایع دارویی، تقاضا برای روغن اکالیپتوس نیز در حال افزایش است.
طرحهای جنگلکاری: یکی از دیگر موارد تقاضا برای اکالیپتوس، استفاده از این گیاه در طرحهای جنگلکاری و بیابانزدایی است. اکالیپتوس به دلیل مقاومت بالا به خشکی و توانایی تصفیه هوا و بهبود شرایط خاک، در این طرحها مورد استفاده قرار میگیرد. دولتها و نهادهای محیط زیستی در ایران از این گیاه به عنوان بخشی از برنامههای مقابله با بیابانزایی و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی استفاده میکنند.
3-آمار عرضه و تقاضا
افزایش تقاضا: در سالهای اخیر با توجه به بحران کمآبی در بسیاری از مناطق ایران، تمایل به کشت گیاهان مقاوم به خشکی و کمآب مانند اکالیپتوس افزایش یافته است. این امر نه تنها در میان کشاورزان بلکه در بین نهادهای دولتی و منابع طبیعی نیز مورد استقبال قرار گرفته است.
واردات و صادرات: ایران در زمینه تولید اکالیپتوس بهطور عمده برای تأمین نیازهای داخلی فعالیت میکند و واردات یا صادرات قابل توجهی از این محصول گزارش نشده است. هرچند که برخی از محصولات جانبی اکالیپتوس مانند روغنهای اسانسی ممکن است به کشورهای دیگر صادر شود.
4-چالشها و موانع تولید و عرضه
کمبود آب: اگرچه اکالیپتوس گیاهی مقاوم به خشکی است، اما در مراحل اولیه رشد به آبیاری نیاز دارد. این موضوع به ویژه در مناطقی که با کمبود منابع آبی مواجه هستند، چالشی جدی محسوب میشود.
تأثیرات زیستمحیطی: برخی از پژوهشها نشان میدهند که کاشت گسترده اکالیپتوس ممکن است تأثیرات منفی بر منابع آبی محلی داشته باشد، چرا که این گیاه مقادیر زیادی آب را از خاک جذب میکند. همچنین، عدم تنوع زیستی در مزارع اکالیپتوس میتواند اثرات منفی بر اکوسیستم محلی داشته باشد.
نیاز به تکنولوژی و دانش فنی: برای بهبود کیفیت محصولات اکالیپتوس (مانند چوب و روغن) و بهرهوری در تولید، نیاز به استفاده از تکنولوژیهای مدرن و دانش فنی بهروز وجود دارد. بسیاری از کشاورزان ممکن است به این فناوریها دسترسی نداشته باشند و همین موضوع میتواند به کاهش کیفیت و بهرهوری تولید منجر شود.
1-3 تحلیل رقبا
1-رقبای داخلی
مزراع دیگر اکالیپتوس: در حال حاضر در برخی استانهای جنوبی و مرکزی ایران، مزارع اکالیپتوس به دلیل شرایط آبوهوایی مناسب در حال توسعه هستند. مزرعهداران کوچک و متوسطی که به دلیل وجود زمینهای مناسب و آبوهوای خشک به این نوع کشت روی آوردهاند، از جمله رقبا محسوب میشوند. هرچند ممکن است رقابت بین این مزارع بیشتر منطقهای باشد.
جنگلکاری دولتی و نیمهدولتی: برخی نهادهای دولتی و منابع طبیعی برای مقابله با بیابانزایی و حفظ منابع طبیعی، پروژههای جنگلکاری با اکالیپتوس را در مناطق خشک و بیابانی اجرا میکنند. این پروژهها به دلیل برخورداری از حمایتهای دولتی، میتوانند رقبای مهمی برای مزارع خصوصی باشند.
کشاورزان دیگر در حوزه کشتهای مقاوم به خشکی: کشاورزان دیگر که به دنبال کشت محصولات مقاوم به خشکی مانند زیتون، پسته یا سایر گیاهان هستند، میتوانند به طور غیرمستقیم رقیب باشند. زیرا این گیاهان نیز در مناطق خشک و کمآب کاشته میشوند و بازار مشابهی را هدف قرار میدهند.
2-رقبای بینالمللی
صادرات چوب و روغن اکالیپتوس از کشورهای دیگر: کشورهایی مانند استرالیا (زادگاه اکالیپتوس)، هند، و برزیل تولیدکنندگان بزرگی در زمینه اکالیپتوس و محصولات جانبی آن هستند. ایران ممکن است در برخی محصولات مانند چوب و روغن اکالیپتوس با واردات از این کشورها رقابت کند. همچنین این کشورها به دلیل مقیاس بزرگ تولید و بهرهوری بالا، توانایی صادرات با قیمت پایینتری را دارند که ممکن است رقابت برای تولیدکنندگان داخلی را دشوار کند.
کیفیت و قیمت: کشورهای تولیدکننده بزرگی مثل برزیل و هند به دلیل تکنیکهای پیشرفته کشاورزی و فرآوری، میتوانند محصولات اکالیپتوس با کیفیت بهتر و هزینه کمتر تولید کنند که در بازار جهانی و حتی داخلی ایران رقابت را سختتر میکند.
3-رقابت بر اساس محصولات جانبی
روغنهای اسانسی: تولید و فرآوری روغن اکالیپتوس یکی از حوزههای سودآور است. بسیاری از مزارع یا تولیدکنندگان، به جای فروش مستقیم چوب، به فرآوری محصولات جانبی روی آوردهاند. در این حوزه، رقابت در کیفیت روغن، فناوریهای استخراج، و بستهبندی نقش مهمی دارد. در این زمینه، برخی شرکتهای داخلی که در حوزه تولید روغنهای گیاهی فعالیت دارند، میتوانند رقبای مهمی باشند.
صنایع دارویی و بهداشتی: صنایع تولید داروهای گیاهی و محصولات بهداشتی که از اکالیپتوس به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند، به دنبال تأمین پایدار و باکیفیت هستند. رقابت در این حوزه به میزان همکاری مزارع با این صنایع و توانایی تأمین محصولات با استانداردهای بهداشتی بستگی دارد.
4-مزیتهای رقابتی احتمالی برای مزارع اکالیپتوس
بهرهبرداری از زمینهای کمآب و نیمهبیابانی: یکی از مزایای رقابتی مهم برای مزارع اکالیپتوس، امکان کشت این گیاه در مناطقی است که محصولات دیگر به سختی میتوانند رشد کنند. این موضوع میتواند به کاهش هزینههای آبیاری و بهبود بهرهوری زمین کمک کند.
حمایت دولتی: به دلیل نقش اکالیپتوس در حفظ محیط زیست و جنگلکاری، دولت ممکن است از پروژههای کشت این گیاه حمایت کند که این موضوع میتواند برای مزارع داخلی مزیت رقابتی ایجاد کند.
5-چالشها و تهدیدهای رقابتی
رقابت با دیگر محصولات کشاورزی: در مناطقی که منابع آب محدودی دارند، رقابت بین محصولات مختلف کشاورزی (مثل پسته، زعفران و غیره) برای دستیابی به منابع آب و زمین ممکن است چالشبرانگیز باشد.
قیمت و هزینه تولید: هزینههای بالای فرآوری و نگهداری محصولات اکالیپتوس میتواند مزرعهداران را در رقابت با واردات یا تولیدات کشورهای دیگر در تنگنا قرار دهد.
تأثیرات زیستمحیطی: هرچند اکالیپتوس گیاهی مقاوم به خشکی است، اما برخی پژوهشها نشان میدهند که کاشت گسترده آن ممکن است به منابع آبی و تنوع زیستی منطقه آسیب برساند. اگر این موضوع به طور گسترده در افکار عمومی مطرح شود، میتواند تقاضا برای این محصول را کاهش دهد و رقابت را تنگتر کند.
شناسنامه مالی طرح :
مجری طرح
|
شرکت
|
پیمان فراز مارون
|
آدرس محل اجرای طرح
|
استان خوزستان شهرستان بهبهان
|
درآمد طرح
|
محصولات تولیدی
|
واحد
|
ظرفیت تولید
|
چوب اکالیپتوس (برداشت سال 5)
|
تن
|
2,500
|
مساحت زمین و زیربنا
|
مساحت زمین مورد نیاز
|
100,000
|
متر مربع
|
مساحت زیر بنا
|
18
|
متر مربع
|
سرمایه گذاری و تسهیلات
|
مبلغ سرمایه گذاری قبلی ( موجود) طرح ( با احتساب قیمت زمین )
|
0
|
میلیون ریال
|
مبلغ سرمایه گذاری ثابت مورد نیاز برای راه اندازی طرح (قیمت زمین لحاظ نشده)
|
27,825
|
میلیون ریال
|
مبلغ سرمایه گذاری جدید از طرف مجری (قیمت زمین لحاظ نشده)
|
4,825
|
میلیون ریال
|
وام و تسهیلات بانکی سرمایه گذاری ثابت
|
23,000
|
میلیون ریال
|
شاخصهای اقتصادی
|
شاغلین طرح
|
2
|
نفر
|
تولید در نقطه سر به سر
|
31.82
|
درصد
|
نرخ بازده طرح
|
27.41
|
درصد
|
بازگشت سرمایه به سال
|
4.22
|
سال
|
مصرف سوخت و انرژی
|
میزان آب مصرفی در سال
|
40,107
|
متر مکعب
|
برق مصرفی در سال
|
72,000
|
کیلووات ساعت
|
گاز مصرفی در سال
|
15
|
سیلندر
|
فهرست مطالب
|
صفحه
|
مقدمه
|
5
|
1 - مطالعات و تحقیقات بازار
|
6
|
1-1 اهداف راه اندازی
|
6
|
1-2 میزان عرضه و تقاضا
|
8
|
1-3 تحلیل رقبا
|
10
|
2 - مطالعات فنی و تکنولوژی
|
12
|
2-1 مکان یابی و آدرس محل اجرای طرح
|
12
|
2-2 مزایای فنی و تکنولوژی
|
13
|
3– مطالعات مالی و اقتصادی
|
15
|
3–1 میزان سرمایهگذاری (ثابت و در گردش)
|
15
|
3–2 جدول سرمایهگذاری و منابع تأمین آن
|
16
|
3–3 زمین محل اجرا
|
17
|
3–4 محوطهسازی مورد نیاز
|
18
|
3–5 جدول ساختمانهای مورد نیاز
|
19
|
3–6 ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز
|
19
|
3–7 جدول تجهیزات -تاسیسات
|
21
|
3–8 جدول وسايل نقليه
|
21
|
3–9 هزينههاي پیش از بهرهبرداري
|
22
|
3–10 ملزومات اداری و رفاهی
|
23
|
3-11 محاسبه اجزا و ميزان سرمايه ثابت
|
24
|
3–12 هزینههای جاری
|
27
|
3–13 سرمایه در گردش مورد نیاز
|
29
|
3–14 هزینه مواد اولیه مصرفی
|
30
|
3–15 هزینه حقوق کارکنان
|
31
|
3–16 هزینه استهلاک و تعمیرات و نگهداری
|
32
|
3–17 هزینه سوخت و انرژی
|
33
|
3-18 تولیدات /خدمات و ارزش تولیدات /خدمات
|
34
|
4- جدول تحلیل مالی
|
35
|
4–1 جدول پیشبینی صورت سود و زیان ناخالص کالا و خدمات
|
35
|
4–2 جدول صورت گردش جریان وجوه نقد
|
37
|
4-3 محاسبه هزینه ثابت و متغیر
|
39
|
4-4 تحلیل و درصد فروش در نقطه سربهسر
|
40
|
4-5 دوره بازگشت سرمایه
|
41
|
4–6 جدول پیشبینی ترازنامه
|
43
|
4–7 ارائه شاخصهای مالی
|
44
|
4–8 جدول محاسبات تحليل هزينه فايده واحد
|
45
|
5 - نتیجه گیری طرح
|
46
|
6- برنامهریزی اجرایی و عملیاتی
|
47
|
6–1 برنامۀ زمانبندی اجرا
|
47
|
6–2 جدول زمانبندی اجرا
|
48
|
6-3 مدت زمان بهرهبرداری از طرح
|
49
|