طرح توجیهی
به نام خداوند بخشنده مهربان
خداوند برای همه مخلوقات روزی حلال مقدر کرده است. اگر انسان عجله نکند و قناعت و صبر پیشه سازد، تمام رزق مقدرش به او خواهد رسید.
ـــــــــــ
طرح کسب و کار (بیزینس پلن) با توجیه فنی و مالی و اقتصادی
تولیدسوخت دیزلی وهیدروکربن از ضایعات لاستیک وپلاستیک
ـــــــــــ
|
مجری طرح |
آقای |
فراز عزیزی |
|
آدرس محل اجرای طرح |
استان هرمزگان جزیره قشم |
|
|
محصولات تولیدی |
واحد |
ظرفیت در سال |
|
هیدورکربن و سوخت دیزلی صادراتی |
تن |
3,600 |
|
مساحت زمین مورد نیاز |
800 |
متر مربع |
|
مساحت زیر بنا |
500 |
متر مربع |
|
هزینه ثابت مورد نیاز برای راه اندازی طرح (قیمت زمین لحاظ نشده) |
191,670 |
میلیون ریال |
|
مبلغ سرمایه گذاری از طرف مجری (قیمت زمین لحاظ نشده) |
191,670 |
میلیون ریال |
|
وام و تسهیلات بانکی سرمایه گذاری ثابت |
0 |
میلیون ریال |
|
شاغلین طرح |
15 |
نفر |
|
تولید در نقطه سر به سر |
30.79 |
درصد |
|
نرخ بازده طرح |
43.64 |
درصد |
|
میزان آب مصرفی در سال |
1,150 |
متر مکعب |
|
برق مصرفی در سال |
120,000 |
کیلووات ساعت |
|
گاز مصرفی در سال |
48 |
سیلندر |
|
صفحه |
|
|
5 |
|
|
6 |
|
|
1-1 عوامل اجتماعی و فرهنگی |
6 |
|
7 |
|
|
10 |
|
|
11 |
|
|
12 |
|
|
12 |
|
|
13 |
|
|
14 |
|
|
15 |
|
|
16 |
|
|
16 |
|
|
29 |
|
|
36 |
|
|
37 |
|
|
42 |
|
|
44 |
|
|
45 |
|
|
46 |
|
|
47 |
|
|
48 |
|
|
49 |
سوخت دیزلی و هیدروکربن‌ها دسته‌ای از سوخت‌های فسیلی هستند که از هیدروکربن‌ها تولید می‌شوند. هیدروکربن‌ها به موادی گفته می‌شود که از هیدروژن و کربن تشکیل شده‌اند و شامل موادی مانند نفت خام، گاز طبیعی، ذغال سنگ و هیدروکربن‌های مصنوعی مانند پلیمرها و پلاستیک‌ها هستند.
سوخت دیزلی از هیدروکربن‌هایی با وزن مولکولی بالا تشکیل شده است و در موتورهای دیزلی برای تولید انرژی و حرکت استفاده می‌شود. این سوخت دارای مقدار کمتری هیدروکربن خنثی (مثل بنزن) نسبت به بنزین است و این خاصیت باعث شده است که به عنوان سوختی با کمترین میزان آلاینده در خروجی تولید شود.
هیدروکربن‌های دیگری مانند گازوئیل، کربن‌سیاه (به عنوان سوخت جامد) و سوخت‌های سبک (مانند بنزین) نیز از هیدروکربن‌های فسیلی تولید می‌شوند. همه این سوخت‌ها در موتورهای احتراق داخلی برای تولید انرژی و حرکت استفاده می‌شوند. با این حال، به دلیل تاثیرات آلاینده‌های آنها بر محیط زیست، استفاده از سوخت‌های فسیلی به شدت مورد بررسی و انتقاد قرار گرفته است و به دنبال جایگزین‌های پایدار و سازگار با محیط زیست هستند.
سوخت دیزلی و هیدروکربن‌هایی که از ضایعات لاستیک و پلاستیک تولید می‌شوند به عنوان سوخت‌های دوستدار محیط زیست شناخته می‌شوند. این سوخت‌ها به عنوان جایگزین سوخت‌های فسیلی مانند بنزین و گازوئیل به کار می‌روند و به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی خاص و سازگار با موتورهای دیزلی، قابلیت استفاده در خودروها و ماشین‌آلات دیزلی را دارند.
استفاده از سوخت دیزلی و هیدروکربن‌های حاصل از ضایعات لاستیک و پلاستیک می‌تواند به عنوان یک راهکار برای کاهش تولید زباله‌های پلاستیکی و حفظ محیط زیست مورد استفاده قرار گیرد.
1-1 عوامل اجتماعی و فرهنگی
تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک به عوامل اجتماعی و فرهنگی متعددی وابسته است. در زیر به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:
نگرش اجتماعی: نگرش جامعه نسبت به پسماندها، به عنوان یک عامل مهم در تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک، می‌تواند مؤثر باشد. به عنوان مثال، اگر جامعه به طور کلی از اهمیت بازیافت پسماندها آگاه باشد، بیشتر به کار گیری فناوری‌های نوین برای تولید سوخت از پسماندها پرداخته و به کاهش تولید پسماندها کمک می‌کند.
فرهنگ کارآفرینی: فرهنگ کارآفرینی و ایجاد ایده‌های نوین برای تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک، نقش مهمی در افزایش تولید این نوع سوخت‌ها دارد. برخی کشورها با بهره‌گیری از رویکرد کارآفرینی، مشکلات محیط زیستی را به فرصت‌های تجاری تبدیل کرده‌اند.
سیاست‌های دولتی: سیاست‌های دولتی نیز می‌تواند بر تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، دولت‌ها می‌توانند با ایجاد تسهیلات مالی و مالیاتی، تولید این نوع سوخت‌ها را تشویق کنند و تولیدکنندگان را به استفاده از ضایعات لاستیک و پلاستیک ترغیب کنند.
سوخت دیزلی (Diesel Fuel) یکی از نوعی سوخت است که از فراوری نفت به دست می‌آید و برای موتورهای دیزلی که در انواع وسایل نقلیه، ابزارهای کشاورزی و دیگر صنایع استفاده می‌شوند، استفاده می‌شود. ویژگی‌های اصلی سوخت دیزلی عبارتند از:
۱. پایین بودن نقطه اشتعال: سوخت دیزلی در مقایسه با بنزین دارای نقطه اشتعال پایین‌تری است، به عبارت دیگر برای اشتعال نیاز به یک دمای بالاتر است.
۲. بالاتر بودن نقطه جوش: نقطه جوش سوخت دیزلی بالاتر از بنزین است، بنابراین در فرایند احتراق موتور دیزلی باید دمای بالاتری به دست آید تا احتراق اتفاق بیافتد.
۳. بالا بودن محتوای انرژی: محتوای انرژی سوخت دیزلی بسیار بالا است و به همین دلیل موتور دیزلی نسبت به موتور بنزینی مصرف سوخت کمتری دارد.
۴. حاوی گوگرد: سوخت دیزلی حاوی گوگرد است که در فرایند احتراق آن به دی اکسید گوگرد تبدیل می‌شود.
سوخت هیدروکربن، مانند سوخت بنزین و سوخت دیزلی، از ترکیبات هیدروکربنی تشکیل شده است. بسته به نوع سوخت، ویژگی های مختلفی دارد، اما ویژگی های عمومی سوخت هیدروکربن عبارتند از:
۱. دارای محتوای انرژی بالا: سوخت هیدروکربن دارای محتوای انرژی بالایی است که می‌تواند در فرایند احتراق، انرژی لازم برای حرکت و تولید برق را تأمین کند.
۲. بی‌رنگ و بی‌بو بودن: سوخت هیدروکربن در حالت خام، بی‌رنگ و بی‌بو است. بوی سوخت از آمیزه‌های دیگری که به سوخت اضافه می‌شود، مثل الکل و اتانول، تولید می‌شود.
۳. بالا بودن مقاومت به اکسیداسیون: سوخت هیدروکربن برای اکسیداسیون و سوختن نیاز به دمای بالایی دارد. این ویژگی موجب می‌شود که در محیط‌هایی با هوای فراوان، نظیر در موتورهای خودروها، بتواند به طور موثری سوختن و احتراق کند.
۴. مقاومت در برابر آب و رطوبت: سوخت هیدروکربن مقاوم در برابر آب و رطوبت است و این موجب می‌شود که بتواند در شرایط مختلف ذخیره و استفاده شود.
۵. مقاومت در برابر حرارت: سوخت هیدروکربن مقاوم در برابر حرارت بوده و می‌تواند در دمای بالا کار کند، بنابراین در موتورها و دستگاه‌هایی که در آنها حرارت زیادی تولید می‌شود، می‌توان از آن استفاده کرد.
ایران با توجه به داشتن منابع نفتی غنی، به عنوان یکی از کشورهای صادرکننده‌ی مهم سوخت هیدروکربن به دیگر کشورها شناخته می‌شود. در زمینه صادرات سوخت هیدروکربن، ایران فعالیت بسیاری دارد و این صادرات به عنوان منبع درآمدی برای این کشور بسیار مهم است.
به طور کلی، سوخت هیدروکربن شامل محصولاتی مانند گازوئیل، بنزین، فرآورده‌های سبک و سنگین نفت و ... است که به صورت مایع یا گازی تولید می‌شوند. برای صادرات این محصولات، ایران با کشورهایی مانند چین، هند، ترکیه، ژاپن و ... همکاری دارد.
بیشترین میزان صادرات سوخت هیدروکربن از طریق دریا انجام می‌شود و بنادری مانند بندر خلیج فارس، بندرعباس و بندرماهشهر به عنوان مهمترین بنادر صادرات سوخت هیدروکربن شناخته می‌شوند. علاوه بر این، صادرات سوخت هیدروکربن از طریق خطوط لوله نیز انجام می‌شود.
در کل، صادرات سوخت هیدروکربن به دلیل داشتن منابع غنی و قابلیت تولید بالای این محصولات، برای ایران بسیار مهم است و در سال‌های اخیر نقش مهمی در درآمدزایی برای این کشور داشته است.
ایران در زمینه صادرات سوخت دیزلی نیز فعالیت دارد و به عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده سوخت دیزلی در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود. با توجه به تولید بالای سوخت دیزلی در کشور، صادرات این محصول به دیگر کشورها به منظور درآمدزایی برای ایران بسیار مهم است.
به طور کلی، صادرات سوخت دیزلی در ایران به کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، عراق، ترکیه و ... انجام می‌شود. همچنین برخی از کشورهای اروپایی نیز از جمله مقصد صادرات سوخت دیزلی ایران هستند.
منابع برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱، ایران حدود ۸ میلیون تن سوخت دیزلی صادر کرده است که این مقدار به عنوان یکی از بالاترین سطح صادرات سوخت دیزلی در سال‌های اخیر شناخته می‌شود. اما در برخی دوره‌ها نیز به دلیل مشکلات داخلی و تحریم‌های بین‌المللی، صادرات سوخت دیزلی کاهش یافته است.
بنادری مانند بندرعباس، بندر ماهشهر و بنادر خلیج فارس به عنوان مهمترین بنادر صادرات سوخت دیزلی در ایران شناخته می‌شوند. صادرات سوخت دیزلی از طریق خطوط لوله نیز صورت می‌گیرد.
تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک یک روش پایدار و بازیافتی است که به دلیل محدودیت‌های محیط زیستی و همچنین کاهش مصرف منابع طبیعی، در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها به آن توجه شده است. در ایران نیز از این روش برای تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن استفاده می‌شود، اما میزان تولید این سوخت‌ها از ضایعات لاستیک و پلاستیک در ایران به صورت دقیق مشخص نیست.
به طور کلی، وزارت نفت اعلام کرده است که در سال 1399 (مطابق با سال 2020) حدود 100 هزار تن سوخت دیزلی از ضایعات پلاستیک تولید شده است. همچنین، یکی از شرکت‌های فعال در این حوزه در سال 1398 (مطابق با سال 2019) حدود 8 هزار تن سوخت هیدروکربن از ضایعات لاستیک تولید کرده است.
به علت کمبود ظرفیت تولید و عدم ایجاد تسهیلات لازم برای استفاده از این روش بازیافتی در بسیاری از صنایع، تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک در ایران هنوز به صورت محدود است. اما امیدواریم در آینده با توجه به افزایش توجه به حفاظت از محیط زیست و استفاده بهینه از منابع، استفاده از این روش‌ها در تولید سوخت‌های قابل استفاده، بیشتر شود.
تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک، به عنوان یک فرآیند بازیافتی پیشرفته، هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد و در حال حاضر، هیچ رقیب مستقیمی برای صنعت تولید سوخت از ضایعات لاستیک و پلاستیک وجود ندارد.
در صورتی که این فرآیند بازیافتی به صورت صحیح و با تکنولوژی‌های پیشرفته صورت گیرد، از دو لحاظ می‌تواند مفید باشد؛ یکی اینکه می‌تواند به کاهش آلاینده‌های محیطی کمک کند و دیگری اینکه می‌تواند به کاهش وابستگی به منابع طبیعی مانند نفت کمک کند.
به طور کلی، صنعت بازیافت لاستیک و پلاستیک در کشورهایی مانند آمریکا، چین و اروپا به شدت پررشد است و همچنان در حال توسعه است. در ایران نیز، این صنعت در حال رشد است اما هنوز به مراحل نخستین خود نیز نرسیده است و همچنان نیاز به توسعه و سرمایه‌گذاری دارد.
در نهایت، باید توجه داشت که تولید سوخت دیزلی و هیدروکربن از ضایعات لاستیک و پلاستیک، هنوز به عنوان یک صنعت نوظهور در حال توسعه است و نیاز به تحقیقات بیشتر و سرمایه‌گذاری در این زمینه وجود دارد.
