سامانه «مهرسان» یک پلتفرم ملی برای خرید تضمینی برق تولیدی از نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس است که با هدف تسهیل و تسریع در راه‌اندازی و بهره‌برداری از این نیروگاه‌ها برای مشترکان ۳۹ شرکت توزیع نیروی برق کشور طراحی شده است.
سامانه مهرسان : معرفی ، اهداف و مزایا ، ساختار سامانه مهرسان ، مراحل ثبت‌نام و احداث نیروگاه خورشیدی از طریق سامانه مهرسان ، موارد استفاده و دستاوردهای سامانه مهرسان ، نمونه‌های موفق اجرای سامانه مهرسان ، چشم‌انداز آینده سامانه مهرسان
سامانه «مهرسان» یک پلتفرم ملی برای خرید تضمینی برق تولیدی از نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس است که با هدف تسهیل و تسریع در راه‌اندازی و بهره‌برداری از این نیروگاه‌ها برای مشترکان ۳۹ شرکت توزیع نیروی برق کشور طراحی شده است. این سامانه تحت مدیریت سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) فعالیت می‌کند.
تسهیل فرآیند احداث نیروگاه‌های خورشیدی: مهرسان با ایجاد یک بستر الکترونیکی، مراحل مختلف از ثبت‌نام تا بهره‌برداری نیروگاه‌های خورشیدی را برای متقاضیان ساده‌تر کرده است.
مدیریت یکپارچه: این سامانه امکان مدیریت و پردازش اطلاعات مربوط به اجرای نیروگاه‌های خورشیدی را در تمامی مراحل، از ثبت‌نام تا اتصال به شبکه برق و صدور صورتحساب الکترونیکی، فراهم می‌کند.
پایش هوشمند تولید انرژی: مهرسان با تحلیل داده‌های دریافتی از مشترکان، امکان پایش لحظه‌ای تولید انرژی را فراهم کرده و در صورت بروز اشکال، هشدارهای لازم را ارائه می‌دهد.
تحلیل داده و گزارش‌دهی: این سامانه قادر به ارائه انواع گزارش‌ها، آمارها و نمودارهای آنلاین برای کاربران مختلف از جمله ساتبا، شرکت‌های توزیع نیروی برق، مشترکان و پیمانکاران است.
انجام محاسبات فنی و اقتصادی: مهرسان ابزارهایی برای سنجش فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد تا بتوانند با توجه به شرایط منطقه‌ای، تصمیمات بهینه‌ای اتخاذ کنند.
معماری این سامانه بر اساس «نظام کارتابلی و ارجاع عملکرد» به صورت یک ارتباط پنج‌وجهی طراحی شده است که شامل:
مشترک برق: متقاضی احداث نیروگاه خورشیدی.
شرکت توزیع نیروی برق: مسئول بررسی و نظارت بر درخواست‌ها و عملکرد پیمانکاران.
پیمانکار نصب پنل خورشیدی: شرکت‌های مجری نصب و راه‌اندازی تجهیزات خورشیدی.
کاربر ویژه: نقش‌های خاص با دسترسی‌های ویژه در سامانه.
ساتبا: سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق به‌عنوان نهاد ناظر و مدیریتی.
مراحل ثبت‌نام و احداث نیروگاه خورشیدی از طریق سامانه مهرسان:
ثبت‌نام اولیه: متقاضیان با مراجعه به تارنمای شرکت توزیع نیروی برق منطقه خود و ورود به بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، فرم ثبت‌نام را تکمیل می‌کنند.
بررسی و تأیید اطلاعات: شرکت توزیع نیروی برق اطلاعات ثبت‌شده را بررسی و در صورت تأیید، مجوزهای لازم را صادر می‌کند.
معرفی به پیمانکار: متقاضی به پیمانکاران مجاز معرفی می‌شود تا فرآیند نصب و راه‌اندازی تجهیزات آغاز شود.
نصب و اتصال به شبکه: پس از نصب تجهیزات، نیروگاه به شبکه برق متصل شده و تولید برق آغاز می‌شود.
صدور صورتحساب و پرداخت: برق تولیدی توسط نیروگاه به‌صورت تضمینی توسط شرکت توزیع نیروی برق خریداری شده و صورتحساب‌های مربوطه به‌صورت الکترونیکی صادر و پرداخت می‌شود.
موارد استفاده و دستاوردهای سامانه مهرسان:
توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر: با تسهیل فرآیند احداث نیروگاه‌های خورشیدی، سهم انرژی‌های پاک در سبد انرژی کشور افزایش می‌یابد.
اشتغال‌زایی: ایجاد فرصت‌های شغلی در حوزه نصب، راه‌اندازی و نگهداری نیروگاه‌های خورشیدی.
حمایت از اقتصاد خانوار: خانوارها با احداث نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس می‌توانند درآمد پایداری از فروش برق تولیدی کسب کنند.
حفاظت از محیط زیست: کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و در نتیجه کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی.
نمونه‌های موفق اجرای سامانه مهرسان:
در استان سیستان و بلوچستان، بیش از ۳,۲۷۰ متقاضی در سامانه مهرسان ثبت‌نام کرده‌اند و در مراحل عقد قرارداد و معرفی به بانک‌های عامل برای دریافت تسهیلات قرار دارند. این اقدام با هدف استفاده از انرژی‌های پاک، ایجاد اشتغال و افزایش درآمد در روستاها و مناطق حاشیه شهرها صورت گرفته است. بر اساس تفاهم‌نامه‌های منعقدشده، به هر متقاضی تسهیلاتی به مبلغ ۱۲۰ میلیون تومان برای احداث نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس اعطا می‌شود.
چشم‌انداز آینده سامانه مهرسان:
با توجه به ظرفیت بالای کشور در بهره‌گیری از انرژی خورشیدی، سامانه مهرسان می‌تواند نقش بسزایی در توسعه پایدار و تأمین انرژی پاک ایفا کند. گسترش این سامانه در سراسر کشور و افزایش تعداد نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس، نه‌تنها به بهبود وضعیت اقتصادی خانوارها کمک می‌کند، بلکه گامی مؤثر در جهت حفاظت از محیط زیست و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است.
.jpg)
